همتی: کاهش ۳ هزار و ۵۰۰ برابری ارزش پول ملی از سال ۱۳۵۰ تا امروز/ بورس مشمول مالیات بر عایدی سرمایه نیست/ چین در واکنش به ترامپ نرخ یوان را تثبیت کرد/ چرا نوسان دلار محدود شده است؟
تاریخ انتشار: ۱۶ مرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۶۸۰۰۲۷
پیمانه اقتصادی، هر روز بستهای خبری از مطالب اقتصادی با اهمیت و مهم ایران و جهان، همچون تغییرات در بازار انرژی، بازار طلا، سکه، مسکن، نفت، خودرو و ... تا خبرها و رویدادهای جذاب اقتصادی را گردآوری میکند.
به گزارش «تابناک اقتصادی»؛ این پیمانه تیترهایی همچون عقب گرد ۱۱۸۶ واحدی شاخص کل بورس در میانه مرداد، افت سهام آسیایی شدت گرفت، چین در واکنش به ترامپ نرخ یوان را تثبیت کرد، واردات ۸۰ هزار تنی کاغذ در سال جاری، دلار از کانال ۱۲ هزار تومانی فاصله گرفت، مجوز واردات برنج صادر شد، روسیه استفاده از دلار را با چین و هند ۵۰ درصد کاهش داد و تداوم روند افزایشی طلا در بازار جهانی را در بر دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
همتی: کاهش ۳ هزار و ۵۰۰ برابری ارزش پول ملی از سال ۱۳۵۰ تا امروز
رئیس بانک مرکزی با بیان اینکه شرایط کنونی زمان مناسبی برای حذف 4 صفر از پول ملی است، تصریح کرد: از سال 1350 تا امروز ارزش پول ملی ایران 3 هزار و 500 برابر کاهش یافته است در حالی که بالاترین پول ما در آن زمان که هزار تومان بود در حال حاضر به 50 هزار تومان افزایش یافته است. همتی حذف 4 صفر از پول ملی را پاسخی به انتظار مردم دانست و گفت: با تبدیل ریال به تومان مردم راحتتر میتوانند مبادلات خود را انجام دهند. حذف 4 صفر از پول ملی در حال حاضر تنها در دولت تصویب شده است و نیاز به تصویب مجلس دارد، اگر نماینندگان به این تقاضای عمومی و بانک مرکزی پاسخ دهند ما آن را اجرایی میکنیم، در غیر این صورت روال موجود ادامه داده میشود. همتی گفت: در یک دوره گذار دو ساله ریال به تومان تبدیل شود و ریال و تومان همزمان در کشور موجود است تا مردم با مشکل روبه رو نشوند ریال به تدریج از گردش های مالی حذف شده و تومان جایگزین ریال می شود.
رئیس بانک مرکزی تصریح کرد: در حال حاضر مسکوکات در کشور از رده خارج شده است، به گونهای که ضرب سکه 500 تومانی که بالاترین سکه موجود در کشور است حدود 820 تومان هزینه دارد بنابراین در حال حاضر هر چه سکه ضرب میشود از دور خارج شده و ذوب میشود تا در سایر موارد استفاده شود. وی بیان کرد: در حال حاضر رابطه ریال با ارز خارجی 0.000008 است که در هیچ کشوری رابطه پول ملی با دلار اینگونه نیست. ما باید شکل ظاهری پول و رابطه ریال با دلار را اصلاح کنیم که با حذف 4 صفر این امر محقق میشود. همتی با تأکید بر اینکه باید از چاپ و امحای بیش از اندازه اسکناس جلوگیری شود، گفت: حذف 4 صفر از پول ملی پاسخی به افکار عمومی است، در حال حاضر هیچ فردی به چک پول 50 هزار تومانی که بالاترین اسکناس کشور است 500 هزار ریال نمیگوید. /خانه ملت
عقب گرد ۱۱۸۶ واحدی شاخص کل بورس در میانه مرداد
شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در پایان معاملات روز سهشنبه با کاهش هزار و ۱۸۶ واحدی رقم ۲۵۵ هزار و ۵۱۲ واحدی را به نمایش گذاشت، شاخص کل هم وزن، اما با تقویت ۲۷۴ واحدی رقم ۶۴ هزار و ۸۱۶ واحد را ثبت کرد. شاخص قیمت وزنی ارزشی ۳۲۰ واحد کاهش یافته به ارتفاع ۶۹ هزارو ۵۰ واحدی برگشت و شاخص قیمت هم وزن با تقویت ۱۸۴ واحدی به کانال ۴۳ هزار و ۴۵۰ واحدی کوچ کرد. شاخص آزاد شناور ز. نبا کاهش هزار و ۳۳۷ رقم ۲۸۹ هزار و ۱۰۶ واحدی را ثبت کرد و شاخص بازار اول بورس با کاهش ۷۸۶ واحد به رقم ۱۸۶ هزار و ۴۲۸ واحدی و شاخص بازار دوم با کاهش دو هزار و ۷۴۸ واحد به رقم ۵۱۶ هزار و ۳۷۷ واحد رسید. ارزش روز بازار بورس تهران به بیش از ۹۳۸ هزار میلیارد تومان بالغ شد و ارزش معاملات نیز بیش از ۱۳۴۵.۳ میلیارد تومان بود که ناشی از دست به دست شدن بیش از ۳.۳ میلیارد ورقه بهادار سهام و حق تقدم در قالب ۳۰۷ هزار نوبت معاملاتی بود.
بورس مشمول مالیات بر عایدی سرمایه نیست
شاپور محمدی، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: در جلساتی که با موضوع مالیات بر عایدی سرمایه برگزار شده نهاد ناظر همواره از عملکرد شفاف بنگاه های حاضر در بورس حمایت کرده است. رییس سازمان بورس و اوراق بهادار عنوان کرد: در این جلسات تاکید کردیم ناشران بورسی ضمن ارایه اطلاعات صحیح مالی بیشترین میزان مالیات را پرداخت می کنند و از سوی دیگر بازار سرمایه مسیر هموار هدایت نقدینگی به بخش مولد اقتصاد است. محمدی افزود: با این پیش فرض ها، سازمان بورس و اوراق بهادار پیشنهاد کرد تا معاملات بازار سرمایه از دایره مالیات بر عایدی سرمایه خارج شود و دکتر فرهاد دژپسند، وزیر امور اقتصادی و دارایی نیز با این پیشنهاد موافقت کردند. سخنگوی سازمان بورس ادامه داد: بنابراین بازار سرمایه کشور مشمول مالیات بر عایدی سرمایه نیست. /سنا
افت سهام آسیایی شدت گرفت
روز سهشنبه، پس از اینکه آمریکا چین را در فهرست کشورهای دستکاریکننده نرخ ارز قرار داد، با تشدید سریع اختلافات تجاری بین دو کشور، نرخ یوآن رکورد پایین تر دیگری که پایین ترین سطح ۱۱ ساله است را ثبت کرد و سهام جهان به سقوط شدید خود ادامه دادند. با هجوم سرمایهگذاران به سرمایههای امن، قیمت اوراق قرضه، طلا، ین ژاپن و فرانک سوئیس بالا رفت. وزیر خزانهداری آمریکا، استیون منوچین، اعلام کرد که دولت آمریکا چین را به عنوان یک دستکاریکننده نرخ ارز اعلام میکند. او گفت واشنگتن از طریق صندوق بینالمللی پول برای از بین بردن رقابت ناعادلانه توسط پکن، اقدام خواهد کرد. این اقدام شدید دولت آمریکا در برابر چین، باعث تقویت فرار از ریسکپذیری در بازارها شد. گستردهترین شاخص سهام آسیا اقیانوسیه اماسسیآی در خارج از ژاپن ۱.۵ درصد سقوط کرد و به پایینترین سطح خود از ژانویه تا کنون رسید. نیکی ژاپن در ابتدای معاملات تا ۲.۱ درصد سقوط کرده بود، اما در ادامه بخشی از ضرر خود را جبران کرد تا ۰.۹۲ درصد پایینتر از سطح دیروز بسته شود. در بازار چین، شاخص کامپوزیت شانگهای ۱.۹۹ درصد از ارزش خود را از دست داد و هانگسنگ در هنگکنگ ۰.۹۱ درصد افت کرد. ایاساکس استرالیا ۲.۲۰ درصد سقوط کرد و کوسپی کرهجنوبی ۰.۷۹ درصد پایین آمد. در بازار ارز، ین ژاپن در برابر دلار تقویت شد و به نرخ ۱۰۶.۲۹۰ رسید. فرانک سوئیس ۱ درصد در برابر دلار جهش کرد تا به نرخ برابری ۰.۹۷ برسد.
چین در واکنش به ترامپ نرخ یوان را تثبیت کرد
سیانبیسی: دولت چین پس از هشدار دونالد ترامپ، رییس جمهوری آمریکا در مورد ادامه روند نزولی نرخ برابری پول ملی این کشور، نرخ برابری یوان در برابر دلار آمریکا را در هفت واحد تثبیت کرد. این نرخ در جریان معاملات روز دوشنبه بازارهای جهانی تا ۷.۱۱۳۷ واحد سقوط کرده بود که پایینترین نرخ در ۱۱ سال گذشته به شمار میرفت. در پی سقوط مستمر نرخ برابری یوان که در پنجشنبه شب گذشته آغاز شده بود، رییس جمهوری آمریکا دوشنبه شب چین را به دستکاری در ارزش واحد پول خود متهم کرد. مقامهای اقتصادی آمریکا نگرانند که چین از سیاست تضعیف ارزش پول ملی خود که به ارزان شدن بیشتر کالاهای تولیدی این کشور در بازار جهانی منجر میشود به عنوان سلاحی در جنگ تجاری موجود میان دو کشور استفاده کند. رییس جمهوری آمریکا روز پنج شنبه با انتشار توئیتی اعلام کرد که از ابتدای ماه سپتامبر بر ۳۰۰ میلیارد دلار باقیمانده از کالاهای صادراتی چین به ایالات متحده نیز تعرفه ۱۰ درصدی وضع خواهد کرد.
واردات ۸۰ هزار تنی کاغذ در سال جاری
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت از انجام بیش از ۲۰۰ میلیون دلار ثبت سفارش برای واردات کاغذ از ابتدای سال جاری خبر داد و گفت: کل واردات انواع کاغذ در سال جاری، حدود ۸۰ میلیون دلار، معادل ۸۰ هزار تن کاغذ بوده است که نیاز کشور مقداری بیشتر از این میزان است.
حباب سکه به ۹۰ هزار تومان رسید
روز گذشته، هر قطعه سکه تمام طرح قدیم ۴ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان و هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید (سکه امامی) نیز به رقم ۴ میلیون و ۱۹۰ هزار تومان رسید. حباب سکه امامی، با توجه کاهش نرخ ارز و همچنین کاهش تقاضا در بازار، به رقم ۹۰ هزار تومان رسید. همچنین هر نیم سکه بهار آزادی ۲ میلیون و ۲۷۰ هزار تومان و هر ربع سکه بهار آزادی یک میلیون و ۴۷۰ هزار تومان ارزشگذاری شد. هر سکه یک گرمی، ۹۶۰ هزار تومان معامله شد و هر گرم طلای ۱۸ عیار، ۴۱۵ هزار و ۵۰۰ تومان ارزشگذاری شد. همچنین هر مثقال طلای ۱۷ عیار آبشده که به عنوان مبنا برای محاسبات نرخ گذاری است، به رقم یک میلیون و ۸۰۵ هزار تومان رسید که با توجه به افزایش نرخ جهانی، با رشد قیمت همراه بود.
دلار از کانال ۱۲ هزار تومانی فاصله گرفتروز گذشته به نقل به نقل از سامانه سنا بانک مرکزی که بیانگر میانگین وزنی نرخ خرید و فروش ارزبر مبنای معاملات ثبت شده در سامانه نظارت ارز توسط بانکها و صرافیهای مجاز کل کشور است؛ هر اسکناس دلار آمریکا در بازار امروز به نرخ ۱۱۸۵۰ تومان خریداری شد و به قیمت ۱۱۹۵۰ تومان به متقاضی دریافت دلار آمریکا فروخته شد. این نرخ نسبت به روز قبل، ۵۰ تومان افزایش داشت. این در حالی است که دلار در بازار، با کاهش قیمت و رسیدن به محدوده ۱۱۹۵۰ تومان مواجه شد. همچنین هر اسکناس یورو در بازار به نرخ ۱۳۳۵۰ تومان خریداری شد و به قیمت ۱۳۴۵۰ تومان به متقاضی دریافت یورو فروخته شد. این نرخ نیز همانند دلار، با افزایش ۵۰ تومان همراه بوده است.
چرا نوسان دلار محدود شده است؟
دنیای اقتصاد نوشت: یکی از متغیرهای مهمی که از نظر کارشناسان موجب شده است نوسانات بازار ارز محدودتر شود، گشایشهایی است که به هر دلیلی در نقل و انتقالات درهم به وجود آمده است. در اواخر دیروز، قیمت حواله درهم در محدوده ۳ هزار و ۲۶۰ قرار گرفته بود که نشاندهنده کاهش ۲۰ تومانی نسبت به قیمت بسته شده روز دوشنبه بود. ایران و امارات روابط تجاری نسبتا گستردهای با هم دارند و تامین درهم مورد نیاز تجار و سرمایه گذارانبزرگ از طریق حواله درهم صورت میگیرد. شرکتهای بزرگ صرافی نیز در دبی حضور دارند که در صورت گشایش فعالیت آنها، انتظار میرفت نوسانات بازار محدودتر شود. تاثیر نرخ حواله درهم بر بازار داخلی به اندازهای است که هر روز صبح بیشتر معاملهگران بازار داخلی قیمت این ارز را رصد میکنند و حتی بعضا براساس آن موقعیت خرید یا فروش خود را تنظیم میکنند.
در کنار این، یکی دیگر از عواملی که در کاهش نوسانات بازار نقش داشته است، کاهش فاصله قیمت دلار در سامانه نیما با بازار آزاد بوده است. دلار در سامانه نیما از ابتدای سال حدود ۳۰ درصد گران شده است و از قیمت ۹ هزار تومان به بالای ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان جهش کرده است. در بازار آزاد نیز قیمت دلار از ۱۳ هزار و ۱۵۰ تومان عقب نشسته و به کانال ۱۱ هزار تومانی رفته است که کاهش حدود ۱۰ درصدی را از ابتدای سال بهصورت نقطهای نشان میدهد. یکی دیگر از سیاستهای صحیحی که بازارساز در سال جاری با جسارت بیشتری در پیش گرفته است، کمکردن فاصله دلار صرافیهای بانکی با بازار آزاد و از بین بردن آربیتراژ بین این دو بوده است. این جسارت دیروز در روند قیمتگذاری بازارساز مشهودتر بود.
مجوز واردات برنج صادر شد
سعید عباسپور مدیرکل دفتر مقررات صادرات و واردات وزارت صنعت، معدن و تجارت مجوز واردات برنج را صادر کرد.
در این نامه با موضوع لغو ممنوعیت فصلی واردات برنج آمده است:
سازمان صنعت، معدن و تجارت 31 استان و جنوب استان کرمان
موضوع: لغو ممنوعیت فصلی واردات برنج
با سلام و احترام؛ به پیوست تصویر نامههای شماره 60.61568 مورخ 98.2.28 و نامه شماره 60.66850 مورخ 98.2.31 معاون بازرگانی داخلی و دبیر کار گروه تنظیم بازار وزارت متبوع در خصوص لغو ممنوعیت فصلی واردات برنج در سال جاری ارسال میگردد، خواهشمند است مراتب را یادداشت و به متقاضیان اطلاعرسانی گردد.
روسیه استفاده از دلار را با چین و هند 50 درصد کاهش داد
راشاتودی: روسیه استفاده از دلار در مبادلات تجاری با کشورهایی نظیر چین و هند را حدود 50 درصد کاهش داده و در تلاش است در مبادلات تجاری با دیگر کشورها نظیر اعضای اتحادیه اروپا نیز استفاده از دلار را کاهش دهد. این اقدام در راستای اجرای طرح دلار زدایی به معنی پایین آوردن حداکثری استفاده از دلار در اقتصاد روسیه، انجام شده است. این نخستین بار است که روسیه توانسته است سایه دلار را در مبادلات تجاری با شرکای اصلی خود در صادرات کمرنگ کند. در سه ماهه نخست سال 2019 روسیه 75 درصد از صادرات خود به هند را به روبل انجام داده است. استفاده از ارزهای ملی در مبادلات تجاری روسیه با دیگر کشورها نسبت به مدت مشابه سال گذشته 4 برابر و از ابتدای سال 2019 دو برابر شده است. در مبادلات تجاری با چین، روسیه توانسته است مجموع حجم مورد استفاده یورو و روبل را به بیش از سهم دلار برساند. بنابر این حجم مبادلات تجاری روسیه با همسایه شرقی به یورو از 0.7 درصد در سه ماهه نخست سال 2018 به 37.6 درصد در مدت مشابه سال جاری رسیده است. از طرف دیگر سهم روبل نیز سه برابر شده و به 9.6 درصد افزایش یافته است. در عین حال سهم دلار از مبادلات تجاری روسیه با چین نسبت به سال گذشته با 87 درصد کاهش به 45.7 درصد رسیده است. بنابراین در حال حاضر 47.2 درصد کل مبادلات تجاری روسیه با چین به روبل و یورو انجام شده و این در حالی است که 45.7 درصد مبادلات به دلار انجام میشود.
تداوم روند افزایشی طلا در بازار جهانی
قیمت طلا در معاملات روز سه شنبه بازار جهانی با تقاضای سرمایه گذاران برای خرید این فلز ارزشمند در برابر ابهامات اقتصادی، نزدیک به بالاترین حد خود در شش سال اخیر ماند. هر اونس طلا برای تحویل فوری در معاملات روز جاری بازار سنگاپور ثابت بود و در ۱۴۶۶۲ دلار و ۵۰ سنت ایستاد. این فلز اوایل معاملات تا رکورد ۱۴۷۴ دلار و ۸۱ سنت پیش رفته بود. در بازار آمریکا، هر اونس طلا ۰.۱ درصد کاهش یافت و به ۱۴۷۵ دلار و ۳۰ سنت رسید.
افزایش قیمت نفت درپی تشدید اختلافات تجاری
قیمت نفت پس از این که تحت تاثیر تنشهای تجاری میان آمریکا و چین، به پایینترین حد از ژانویه سقوط کرد، در معاملات روز سه شنبه بازار جهانی با اقدام معامله گران برای بازخرید قراردادها، افزایش پیدا کرد.
بهای معاملات آتی نفت برنت ۴۷ سنت یا ۰.۸ درصد افزایش یافت و به ۶۰ دلار و ۲۸ سنت در هر بشکه رسید در حالی که اوایل معاملات به ۵۹ دلار و هفت سنت سقوط کرده بود که پایینترین قیمت از ژانویه بود. قیمت نفت برنت از ۳۱ ژوییه و با اعلام وضع تعرفههای جدید آمریکا روی واردات کالاهای چینی که اقدام تلافی جویانه چین در توقف واردات محصولات کشاورزی آمریکا را به دنبال داشت، ۷.۶ درصد سقوط کرده است. نفت برنت روز دوشنبه به دلیل تداوم اختلافات تجاری میان دو قدرت اقتصادی جهانی که به تقاضا برای خرید نفت لطمه خواهد زد، بیش از سه درصد سقوط کرده بود. بهای معاملات آتی وست تگزاس اینترمدیت آمریکا ۴۷ سنت یا ۰.۹ درصد رشد کرد و به ۵۵ دلار و ۱۶ سنت در هر بشکه رسید.
نماینده مجلس: نمیتوان به شرکتهای خارجی خودروساز اعتماد کرد
ولی ملکی عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی با اشاره به خروج کیاموتورز از ایران، گفت: رفتن کیاموتورز، رنو، پژو و سیتروئن و.. از ایران موضوع جدیدی نیست چراکه در تحریم قبلی نیز خودروسازان خارجی قرادادهای منعقد شده را یک طرفه لغو و ایران را ترک کردند. وی با بیان اینکه کیاموتورز متعلق به شرکت هیوندا است، افزود: پیش از تحریم قبلی، مینیبوسهای شرکت هیوندا وارد کشور شده و در داخل مونتاژ میشد اما به محض اینکه ایران تحریم شد، این شرکت همکاری خود را با ما قطع کرد. وی با بیان اینکه نمیتوان به شرکتهای خارجی خودروسازی اعتماد کرد، یادآور شد: کشورهای کره جنوبی و ژاپن وابستگی شدیدی نسبت به آمریکا دارند در نتیجه با یک گوشه چشم آمریکا به سرعت ایران را ترک میکنند. عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی داخلیسازی را یکی از بهترین راهکارها برای جلوگیری از بدعهدی خودروسازان خارجی دانست و ادامه داد: هرچه وابستگی ما به سایر کشورها کاهش پیدا کند با اعمال تحریم علیه ایران خودروسازان خارجی نمیتواند ایران را ترک کنند چراکه میداند ما میتوانیم به خواستههای خود دست پیدا کنیم. ملکی در گفتوگو با خانه ملت با بیان اینکه در شرایط کنونی که در جنگ اقتصادی هستیم باید تمام تلاش خود را به کار ببریم تا صنعت خودرو را داخلی کنیم، تصریح کرد: در حال حاضر وزارت صنعت، معدن و تجارت داخلی سازی را به شدت پیگیری میکند حتی وزارت دفاع نیز به موضوع ساخت قطعات خودرو ورود کرده است.
منبع: تابناک
کلیدواژه: بورس تهران مالیات بر عایدی سرمایه بازار سکه قیمت دلار بانک مرکزی چین ترامپ عباس بابایی مناسک حج شیخ زکزاکی سامانه رصد قیمت کراسنویارسک بمباران اتمی هیروشیما و ناکازاکی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۶۸۰۰۲۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مآخذ مالیات برعایدی سرمایه در ایران برعکس دنیاست
کارشناسان اقتصادی با تاکید بر اینکه مالیات برعایدی سرمایه در دنیا معمولا بر املاک و سهام تمرکز دارد اما در ایران بر طلا و ارز متمرکز شده است تاکید کردند با توجه به تورم، این مالیات در طی چند سال ممکن است به مالیاتی بر ثروت تبدیل شود. - اخبار اقتصادی -
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، طی سه سال گذشته موضوع مالیاتها به یکی از دغدغههای مهم فعالان اقتصادی تبدیل شد. شاید بتوان گفت که نقطه عطف این تغییر نگاه، اتصال دستگاههای کارتخوان به پروندههای مالیاتی و در مرحله بعد آغاز فرایند اصلی اجرای قانون پایانههای فروشگاهی و سامانه مودیان بود.
پس از این اقدامات شاهد افزایش مالیاتهای اصناف مختلف، فعالان اقتصادی و شناسایی مودیانی بودیم که تا پیش از آن پرونده مالیاتی نداشتهاند. به عبارت دیگر به واسطه تکمیلتر شدن بانکهای اطلاعاتی دست سازمان امور مالیاتی برای شناسایی درآمد افراد بازتر شده است. به واسطه همین ظرفیت نیز شاهد افزایش سهم مالیات در بودجه جاری کشور بودیم.
در کنار این موارد، سالها است که موضوع افزایش پایههای مالیاتی مانند مالیات بر عایدی سرمایه (CGT) و همچنین مالیات بر مجموع درآمد (PIT) مطرح شده است. در این بین مالیات برعایدی یکی از پربحث ترین موضوعات مالیاتی در بُعد قانونگذاری بوده است.
ابهامات متعددی در خصوص نرخهای مالیات برعایدی سرمایه، و بحث تورمزدایی شدن یا نشدن آن وجود دارد. بر همین اساس در میزگرد مالیاتی خبرگزاری تسنیم که با حضور علی درویشی، مدیر کل دفتر خدمات پژوهشی مرکز پژوهش های توسعه و آینده نگری، محمدرضا یزدیزاده اقتصاددان و یونس تیموری کارشناس مالیاتی برگزار شد، موضوع مالیات برعایدی سرمایه ابهامات و اشکالات آن مورد بررسی قرار گرفت.
مآخذ مالیات برعایدی سرمایه در ایران برعکس دنیا است
تسنیم: یکی از نکاتی که در خصوص تصویب قوانین وجود دارد این است که در همان ابتدا الزامات لازم برای اجرای آنها در نظر گرفته نمیشود. به همین دلیل میبینیم که پس از چند سال دیگر قانون به طور کامل از موضوعیت خارج شده و باید از ابتدا اصلاح شود. با توجه به بحثهای مختلفی که در خصوص مالیات بر عایدی سرمایه و تغییرات متعدد آن وجود دارد، به نظر شما چه اقدامی باید انجام شود تا قانون مالیات بر عایدی سرمایه نیز به همین سرنوشت دچار نشود؟
تیموری: در درجه اول باید ببینیم که هدف از اجرای مالیات برعایدی سرمایه چیست و سپس بررسی کنیم که آیا میتواند با این هدف موفق شود یا خیر. اگر تجربیات کشورهای دیگر در این خصوص را نگاه کنیم، هدف عایدی سرمایه، کنترل و هدایت سرمایهگذاری است به بخشهای مورد نظر سیاستگذار است.
نرخهای مالیات سرمایه در دنیا معمولا برعکس نرخهایی است که ما تعیین کردیم. معمولاً نرخهای بالاتر مالیات بر عایدی سرمایه برای بازار املاک و سهام در نظر گرفته میشود اما در ایران بیشتر بر روی نرخ ارز، طلا و سایر بازارهایی که این اختلال را ایجاد کردند متمرکز شده است. بنابراین هدف اصلی از مالیات بر عایدی سرمایه در کشور ما کنترل تورم است.
.
تغییر کاربری یک قانون مالیاتی؛ از مالیات بر عایدی تا مالیات بر ثروت
تیموری: اینکه چرا قوانین را تهیه و تصویب میکنیم اما جواب نمیگیریم به این علت است که ما یک الگوی موفق در کشورهای دیگر را میگیریم اما کارکرد دیگری برای آن در نظر میگیریم. ممکن است که ما بتوانیم به واسطه اعمال این مالیات تورم را به طور مقطعی کنترل کنیم اما مالیات برعایدی کارکرد اصلی خود را از دست خواهد داد.
در حقیقت وقتی بر روی تورم مالیات میبندیم، این مالیات پس از بازه مشخصی به مالیات بر ثروت تبدیل میشود. در حقیقت شما دارایی دارید که با گذر زمان ارزش آن افزایش پیدا کرده است. اگر بر روی این دارایی مالیاتی بسته شود، در حقیقت نوعی مالیات بر ثروت دریافت شده است.
.
امکان قفلشدگی داراییها با اجرای مالیات برعایدی سرمایه
تیموری: با این مدلی که پیادهسازی مالیات برعایدی سرمایه دنبال میشود، احتمالاً شاهد قفل شدگی دارایی خواهیم بود. وقتی بر روی افزایش ارزش یک دارایی مالیات میبندیم، مالک آن تصمیم میگیرد که دارایی خود را نگهدارد و این موضوع قفلشدگی دارایی را ایجاد میکند. ممکن است اثر این اتفاق بدتر از زمانی باشد که چنین مالیاتی پیاده نمیشود.
تغییر قانون در آینده ساده نخواهد بود
تسنیم: در ابتدا قرار بود مالیات برعایدی سرمایه در قالب لایحه از سوی دولت به مجلس ارائه شود اما پس از مدتها معطلی شاهد بودیم که مجلس طرحی در این خصوص ارائه کرد. در ادامه بحثهای مختلف کارشناسی در مورد این طرح مطرح شد. سوالی که وجود دارد این است که چرا تصویب این قانون تا این حد طولانی شده و با توجه به تغییرات متعدد چه نقاط ضعف و قوتی دارد؟
درویشی: در طرح مالیات بر عایدی سرمایه که 27 ماده دارد، به واسطه استثناعات در نظر گرفته شده کمتر به مواردی که مورد انتظار بود اصابت میکند. میگوییم افرادی که تا 4 خانه داشته باشند معاف هستند. ما جمعیتی را داریم که از داشتن مسکن استاندارد بیبهره هستند. در شرایط تصمیمگیری گفتهایم در قدم اول معافیتهای بالایی را در نظر بگیریم.
باید توجه داشته باشیم که تغییر قانون به این سادگیها نیست که بخواهیم مثلاً سال آینده 4 خانه را به 2 خانه کاهش دهیم. برخی از اعداد و ارقام و استثناعات در نظر گرفته شده نیاز به تعدیل دارد. اما اصل این اقدام که دولت به سراغ یک پایه مالیاتی جدید رفته است، یک اقدام مثبت است.
.
آیا حقوق را هم تورمزدایی میکنیم؟
درویشی: باید ببینیم هدف ما از گرفتن این مالیات چه بوده است؟ وقتی از تورمزدایی صحبت میکنیم موارد دیگری نیز به وجود میآید. به طور مثال در بحث حقوق و دستمزد کارکنان دولت و کارگران شاهد هستیم که حقوق آنها براساس تورم افزایش پیدا نمیکند. مصوب میکنیم که حقوق 20 درصد افزایش پیدا کند اما تورم دو برابر این عدد است.
قدرت خرید روز به روز در حال کاهش است. ما هیچگاه نرفتیم به این سمت که قدرت خرید کارمندان را ثابت در نظر بگیریم یا به عبارت دیگر از حقوق و دستمزد تورمزدایی کنیم. میگوییم اگر این کار را انجام دهیم تورم تشدید میشود اما در مقابل برای مالیات بر عایدی سرمایه میخواهیم این کار را انجام دهیم.
در مالیات تورمزدایی نداریم
درویشی: ما برای هیچ یک از انواع مالیاتهای خود چه مالیاتهای مستقیم و غیر مستقیم تورمزدایی نداریم. بنابراین در این مورد هم باید به قیمت اسمی اکتفا کنیم. مانند تمامی کشورهای دنیا که این قانون را دارند و تورمهای مشابهی نیز دارند. اگر قرار باشد تورمزدایی انجام شود، در دستورالعملهای سالانه برای دریافت مالیات دچار تفسیر خواهیم شد.
.
بیاثر شدن سیاستهای پولی در تورمهای بخشی
تسنیم: یکی از بحثهایی که در مورد مالیات برعایدی سرمایه به وجود آمد این بود که با وجود گستردگی معافیتهای این قانون، برای شناسایی مشمولان، نیاز است تا کلیه اشخاص مورد شناسایی قرار بگیرند تا مشخص شود چه کسی مشمول مالیات است. بنابراین دایره افرادی که باید مورد شناسایی قرار بگیرند بسیار گسترده است. با توجه به این توضیح و شرایط اجرایی پیش رو، چه اهدافی از سوی قانونگذار برای مطرح کردن مالیات برعایدی در نظر گرفته شده و آیا با این شرایط میتوان به اهداف مورد نظر دست پیدا کرد یا خیر؟
یزدیزاده: سیاستهای پولی برای کنترل تورم در همه موارد کاربرد ندارند. سیاستهای پولی برای کنترل تورم فروضی دارد که متاسفانه در ایران فراموش شده است. نرخ سود سپرده را به اسم سیاست انقباضی بالا بردند در حالی افزایش نرخ سود سپرده به معنای تقویت موتور خلق نقدینگی بانکها و سیاست انبساطی است.
آن چیزی که در تئوریها به عنوان سیاست انقباضی از آن یاد میشود، نرخ سود اوراق دولت است نه سود سپرده. حتی در بحث افزایش نرخ سود اوراق قرضه دولت شرط نداشتن کسری بودجه دولت وجود دارد. دولت نباید پولهایی که جمع میکند را خرج کند. در غیر این صورت باز هم یک سیاست انبساطی را شاهد خواهیم بود.
البته شاید این موضوع کم زیان ترین نوع سیاست انبساطی باشد به این علت که با ضریب کمتری(کمتر از دو درصد) تقاضای کل را بالا میبرد.
.
مالیات مهمترین ابزار دولت در کنترل تورم بازارهای محدود
یزدیزاده: موضوع دیگری که وجود دارد این است که اقتصادها عموماً با تورم بخشی مواجه هستند. بنابراین در چنین شرایطی که دولت دچار کسری بودجه است و نمیتواند پولهایی که از طریق اوراق جمع میکند را نگهدارد و برخی کالاهای اساسی نیز به کالای سرمایهای تبدیل شدهاند، تنها ابزار کارا سیاست مالی یا همان وضع مالیات است. سرمایهای شدن کالاهای اساسی به معنای آن است که یک تقاضای اضافی وارد بازارهایی مانند ملک، مسکن یا خودرو شود.
وقتی مالیات وضع میکنید، در حال دنبال کردن اهدافی هستید. اگر رویکرد کنترل تورم بخشی را در نظر بگیریم، هدف شما این است که اگر تقاضای غیر ضروری وارد یک بخش شد و باعث متورم شدن آن شد، مالیات تقاضای ضروری را از آن جدا کند. سپس تقاضای غیر ضروری را مورد اصابت قرار دهد.
.
سرمایه داریم عقل برنامهریزی نیست
یزدیزاده: زمانی در یک اقتصاد به ثروتمندترین کشور بدبخت دنیا تبدیل میشوید. به این معنا که برای خلاص شدن از خام فروشی به 50 میلیارد دلار سرمایهگذاری نیاز داریم اما تنها 200 میلیارد تومان در خانههای خالی سرمایه داریم. در حقیقت پول داریم؛ عقل برنامهریزی نداریم.
بنابراین باید از اجرای سیاست مالی چند هدف را دنبال کنیم. اول اینکه تقاضاهای اضافهای که وارد بازار کالاهای ضروری شدهاند را خارج کنیم. دوم اینکه سرمایههایی که به بخش غیرمولد رفتهاند را به سمت مولد هدایت کنیم. به عبارت دیگر باید تغییر رفتار ایجاد کنیم.
یزدیزاده: وقتی میگوییم سیاست مالی برای تغییر رفتار کل است به این معنا است که میخواهیم عدهای را از تقاضا منصرف کنیم. بر این اساس، سال 1397، اولین طرح مالیات عایدی سرمایه در وزارت اقتصاد طراحی شد. اصلاحیه قانون برای رئیس جمهور وقت ارسال شد اما ایشان موافق مالیات نبودند و به همین دلیل لایحه باقی ماند.
تصور بر این بود که در دولت جدید لایحه همان ابتدای کار به مجلس خواهد رفت. با این وجود لایحه به طور کلی از سوی دولت مطرح نشد. دولت قرار است با دید ملی لایحه بدهد اما مجلس با دید بخشی طرح میدهد. نتیجه میشود همین شیر بیآلایش و دمی که تحت عنوان مالیات برعایدی سرمایه تصویب شد.
.
یزدیزاده: در این بین عدهای دانشمند نیز پیدا میشوند که به دنبال تورمزدایی هستند در حالی که هیچ عنوان تورمزدایی در حوزه مالیات نداریم. اگر قرار باشد عایدی مورد تورمزدایی قرار بگیرد، مستحق ترین عایدی، عایدی ناشی از حقوق بود نه ثروت مازاد مردم. یعنی فردی که زمان و سلامت خود را میفروشد لیاقت تورمزدایی از درآمد خود را ندارد اما فردی که ثروت مازاد دارد این حق را دارد.
وقتی میگوییم تا چهار خانه معاف از مالیات میدانید معافیت به چه معنا است؟ معافیت یعنی حداقل شرایط مورد نیاز برای زندگی از نظر حاکمیت اسلامی. در دنیا میگویند که محل سکونت اصلی معاف از مالیات است و مازاد برآن هر چیزی که وجود دارد با دید سرمایهگذاری است. در نتیجه مشمول مالیات است.
انتهای پیام/